Nomenclatuurregels
Gewijzigde namen

Overzicht artikels i.v.m. algemeenheden en regels.

(Theoretische achtergronden)

Inleiding bij het hoofdstuk Nomenclatuurregels:

Spellingsregels bij de schrijfwijze

Vb. Wetenschappelijke naam van het perenras 'Doyenné du Comice'

Richtlijnen bij het juist schrijven en aanduiden van plantennamen:

Genus of geslachtsnaam: (1)

Genus = geslachtsnaam. Wordt altijd met een hoofdletter geschreven.

Species of soortaanduiding: (2)

Species = soortaanduiding. Wordt altijd met een kleine letter geschreven.

Variëteit of botanische variëteit (var.): (3)

Het woordje var. of variëteit mag je weglaten bij een plantennaam.

De variëteitsnaam wordt altijd met een kleine letter geschreven.

In teksten raad men aan de wetenschappelijke plantennamen cursief te plaatsen.

Cultuurvariëteit of cv of cultivar: (4)

De afkorting c.v.: cultuurvariëteit = cultivar = ras . Mag weggelaten worden.

De rasnaam of c.v. wordt altijd voorafgegaan door één aanhalingsteken links bovenaan. (5)

Na de rasnaam komt er ook één aanhalingsteken. (rechts)
De cultuurvariëteit wordt altijd met een hoofdletter geschreven.
Hoofdletters uitgezonderd bij volgende onderdelen van de rasnaam: du,  van, de, (d'), of.  (6)
Deze 4 woordjes welke soms in rasnamen voorkomen worden steeds met een kleine letter geschreven (Komen vooral voor in cv's met een Franse oorsprong.)
 

Klemtonen aanduiden bij botanische plantennamen.

Auteursnaam.

Algemeen gedeelte bij de nomenclatuurregels:

Wat is nomenclatuur?

Deze wetenschap is al zeer oud. 

Welke talen voor wetenschappelijke plantennamen?

Reeds in de oudheid werden planten benoemd met een geslachtsnaam. Men maakte daarbij gebruik van het Latijn en het Grieks, die toen nog levende talen waren.

Langzamerhand zagen we het Grieks verdwijnen en geheel plaats maken voor het Latijn. Het Latijn is van omgangstaal een dode taal geworden. Het Latijn verandert niet meer, vandaar de naam "dode taal".

Deze eigenschap maakt het Latijn uitermate geschikt als wereldtaal voor de wetenschapsmensen.
 

Binaire nomenclatuur.

Het waren over het algemeen waren zeer beschrijvende namen. Gelukkig is er een Zweeds geleerde geweest die hierin verandering bracht; hij heette LINNAEUS (1707 - 1778). Linnaeus is de grondlegger geworden van de zgn. moderne nomenclatuur, die wij de binaire nomenclatuur noemen.

Elke plant kreeg hierbij 2 namen, een geslachtsnaam en een soortaanduiding, samen de soortnaam vormend.
 

Synoniemen bij plantennamen.

Hierdoor ontstonden veel synoniemen en homoniemen. 

Synoniemen zijn twee of meer wetenschappelijke namen voor één en dezelfde plant.

Voorbeelden van synoniemen:

 Lobularia (syn. Alyssum)  = sneeuwtapijt (eenjarige plant)
 Prunus persica (syn. Persica vulgaris) .= perzik (steenfruitsoort)
 Ribes rubrum (syn. Ribes spicatum) = rode trosbes, rode aalbes (= houtig kleinfruit)
 Argyranthemum frutescens (syn. Chrysanthemum fr.) = struikmargriet/ stammargriet
 Chrysanthemum indium (syn. Dendranthema  i.) = troschrysant, snijchrysant
 Brugmansia (syn. Datura) = Engelentrompet, doornappel (= kuipplant)
 Lycopersicon esculentum (syn. Solanum esculentum, Lycopersicum e.) = tomaat
Voor nog meer gewijzigde namen/ synoniemen: zie lijst gewijzigde wetenschappelijke namen

Homoniemen

Een homoniem is één naam voor verschillende plantensoorten.
 

Prioriteitsregel.

Geschiedenis:

Aan deze toestand van synoniemen en homoniemen moest wat gedaan worden.
Teneinde meer eenheid te krijgen in de benoeming van planten werden internationale botanische congressen gehouden. Op deze congressen werden regels opgesteld omtrent de benaming en schrijfwijze van de bekende en nieuw te beschrijven planten.

Prioriteitsbeginsel bij plantennamen:

Bij het opstellen van deze regels heeft men het beginsel van de prioriteit (voorrang geven) gevolgd, d.w.z. de eerste wettige naam na 1753 gaat voor. Alle andere namen zijn dus synoniemen.
In 1753 verscheen de eerste druk van Linnaeus boek "Species Plantarum" = de plantensoorten.

Aanduiden van auteursnamen (schrijversnamen):

Achter een plantennaam staat in de Flora steeds (een) letter(s) of een naam. Deze is (zijn) afkomstig van de personen, die de plantennaam bedacht hebben. Bijv. Salix alba L. De L. is van Linnaeus die de naam heeft gepubliceerd.

Soms wordt een soort naar een ander geslacht overgebracht, waarbij een naamsverandering plaats vindt. Linnaeus noemde bijv. in zijn tijd de struikheide Erica vulgaris L. Later werd deze soort afgesplitst en benoemd door Hull. De naam werd Calluna vulgaris (L.) HULL.
De soortaanduiding vulgaris van Linnaeus bleef bekend en behouden, maar de nieuwe geslachtsnaam werd Calluna en was afkomstig van HULL.

 Laatste aanpassing: 31/10/2004