SYEIKH SHA`RAWI
Pemergiannya Satu Kehilangan Besar Kepada Umat Islam
 
SYEIKH Muhammad Mutawalli Sya’rawi dilahirkan di Kampung Daqadus berdekatan bandar Mait Ghamr
di wilayah Daqahliyyah pada 15 April  1911. Ketika berusia 10 tahun beliau telah menghafal al-quran.
Beliau merupakan graduan ijazah pertama lepasan Universiti al-Azhar pada tahun 1941 dari Fakulti Bahasa
Arab. Mendapat ijazah pendidikan pada tahun 1943 dan berjaya memasuki Maktab Perguruan dengan
mendapat tempat pertama serta terpilih menjadi guru di Tanta. Pada tahun 1950 telah dilantik mengetuai
rombongan tenaga pengajar al-Azhar ke Universiti Malik Abd. Aziz, Arab Saudi dan bertugas sebagai
pensyarah di sana dalam Fakulti Syariah selama 17 tahun. Setelah itu dihantar ke Algeria selama 5 tahun.
Beliau juga pernah dilantik sebagai Menteri Wakaf pada tahun 1976 selama hampir dua tahun. Pada tahun
1988 telah berhasil mendapat anugerah ijazah kedoktoran dalam bidang sastera di dua buah Universiti
Mansurah dan Manufia.
 Tanggal 17 Jun 1998 mencatat kenangan pahit kepada umat Islam di Mesir khasnya dan seluruh umat
Islam di dunia lantaran kehilangan seorang tokoh ulama besar yang dikagumi lantas dengan itu telah
menenggelamkan khazanah ilmu juga sebagai mujaddid ke-20 ke perut bumi tanpa pengganti.
 Begitulah nostalgia keagungan ulama. Hari ini dunia kekontangan ulama seperti beliau yang tegas dan
berani menegakkan kebenaran. Begitulah sunnatulllah yang mencabut kembali segala ilmu yang ada pada
hambanya dengan mematikan para ulama. Kini seorang demi seorang pergi meninggalkan kita buat
selamanya. Kehilangan mereka bagai tiada pengganti . Patahnya mereka seakan  tiada tunas yang bakal
tumbuh kembali. Meskipun senario generasi pelapis ulama tetap wujud namun pengganti hari ini tidaklah
seunggul kegemilangan ulama’ terdahulu.
 Syeikh Sya’rawi yang selalu kita saksikan kemunculannya di kaca t.v dan alunan suaranya di  siaran
radio telah kembali menemui ilahi. Peninggalan beliau meninggalkan sejuta kenangan dan khazanah ilmu
sama ada dari segi penulisan maupun penyampaian ilmunya yang dirakam yang diputarkan untuk tontonan
hingga ke hari ini. Itulah antara warisan peninggalan beliau kepada umat Islam meskipun jasadnya telah
bersemadi di perkampungan beliau di Daqadus.
 Diceritakan bahawa dua hari sebelum kematiannya beliau telah mewasiatkan agar menyediakan kubur
untuk beliau. Sehari sebelum pemergiannya pada malam tersebut beliau telah menghimpunkan seluruh ahli
keluarganya itulah saat-saat manis dan terakhir beliau bersama kaum keluarganya. Beliau sempat berbual
mesra bersama anaknya anaknya sambil bertanya, :
“ Tahukah kamu, kenapakah Tafsir Jalalain  itu dianggap tafsir muktabar kepada umat Islam?”. Anak-
anaknya tidak menjawab dan ada yang berkata, : “ Tidak tahu.” Lalu dijawab, : “ Kerana ia dikarang oleh dua
imam .” Lalu Imam Sya’rawi meneruskan kata-kata bagaikan menaruh harapan tinggi bahawa tafsir al-Quran
beliau baru mencecah ke juzuk 29 iaitu berbaki sejuzuk lagi belum ditafsirkan dalam siri kuliah penyampaian
beliau. Namun begitu beliau sempat mengarahkan agar diambil rakaman tafsir juzuk tersebut yang pernah
ditafsirkan oleh beliau sewaktu di siaran Radio Makkah satu ketika dahulu.
 Menurut doktor yang merawatnya  berkata, : “ Beliau mengidap penyakit lelah ditiup udara. Sejak itu
beliau dimasukkan ke hospital selama 6 hari di wad bahagian sakit tulang kemudian 4 hari darinya di wad
penjagaan rapi. Sebelum itu beliau pernah ditawarkan oleh Raja Fahd Arab Saudi untuk mendapat rawatan
rapi  di Paris tetapi beliau menolak dan menyatakan impiannya untuk mati di sisi  keluarga dan tanahairnya.
 Setelah  keadaannya  kian beransur pulih, pihak hospital membenarkan beliu dibawa pulang ke
rumah. Akan tetapi Allah lebih mengasihi beliau setelah kira-kira jam tiga pagi beliau telah kembali ke
rahmatullah di rumah beliau di Giza. Jenazah beliau telah dimandikan oleh Dr. Umar Hashim dan
disembahyangkan oleh jutaan umat Islam yang datang ke situ dan diimami oleh Syeikhul Azhar  Dr.
Sayyid Tantawi pada jam 4:45 petang .
 Kehilangan beliau turut dirasai oleh orang bukan Islam seperti paderi-paderi Kristian hingga
kedengaran loceng di gereja-gereja mereka menyatakan kehilangan ulama’ besar tersebut. Terdapat juga di
antara mereka yang turut bersama mengiringi jenazah beliau ke tempat pengkebumian.
 
BERJIWA ZUHUD DAN PEMURAH
 
 Syeikh Sya’rawi terkenal dengan sikap pemurahnya dan mudah menghulurkan bantuan. Oleh itu,
rumahnya tidak pernah kosong dari diziarahi orang ramai yang memerlukan pertolongan, justeru pintu
rumahnya tidak pernah ditutup terhadap orang ramai. Pernah dikatakan, “sekiranya kamu berjumpa dengan
Imam dia akan menerima kamu sepertinya dia mengenal kamu sejak lama  ”. Beliau tidak pernah meminta
pengawal peribadi. Sekiranya ada yang datang menziarahi dan dihalang oleh pengawal , beliau akan
menjemput masuk. Akan tetapi malang bagi penulis tidak berkesempatan bertemu semasa hayatnya di
kediaman beliau yang berdekatan dengan Masjid Saidatina Sakinah lantaran dihalang oleh pengawal yang
menjaga tempat kediaman beliau tersebut.
 Semasa beliau mendapat rawatan di hospital, seorang perempuan telah datang dan menceritakan
bahawa dia telah bermimpi melihat Rasulullah S.A.W memeluk Syeikh Sya’rawi dengan kuat dan
menyambut dengan penuh kasih sayang.
 Seorang ahli perniagaan iaitu Muhammad  ‘Arif yang merupakan orang terdekat dengan Syeikh
Sya’rawi menceritakan semasa mereka berdua melawat perkuburan al-Baqi’ di Madinah dan ketika mereka
mendekati perkuburan Syeikh Muhammad Ghazali beliau mendengar Syeikh Sya’rawi berkata : “Kita akan
bertemu tidak lama lagi “,sambil menangis seakan tidak sabar menantikan ajalnya yang kian hampir, lalu
katanya lagi , “Aku telah menamatkan al-Quran tetapi tidak menyempurnakannya” . Bermaksud bahawa
beliau telah menamatkan tafsiran al-Quran akan tetapi Ma’ani al-Quran sentiasa baru dan tetap wujud.
 Beliau juga banyak mendapat sumbangan dari pelbagai pihak tetapi semua itu  telah disalurkan ke
al-Azhar dan disumbangkan kepada seluruh umat Islam dan kepada orang-orang yang memerlukan.
 Diceritakan tentang kezuhudan beliau, sewaktu pelantikannya sebagai Menteri Wakaf di zaman
Presiden Anwar Sadat, beliau enggan duduk di kerusi pejabatnya tetapi hanya duduk di kerusi berhampiran
pintu luar sehingga apabila datang Presiden Anwar Sadat menanyakan beliau kenapa demikian, dengan
pantas jawabnya ringkas, : “Supaya mudah aku melompat keluar dari sini apabila aku dilucutkan jawatan ini
nanti.” Itulah qudwah yang ditunjukkan oleh ulama yang tidak menginginkan pangkat dan kedudukan.
 Pernah ditanyakan, kenapakah beliau tidak lagi berpakaian rasmi al-Azhar, beliau menjawab bahawa
memang beliau amat menyukai pakaian rasmi al-Azhar akan tetapi setelah beliau dituduh ingin merebut
jawatan Syeikhul Azhar maka terpaksa beliau meninggalkan pakaian tersebut untuk selamanya.
  Hal ini terjadi bila mana beliau telah mengeluarkan saranan kepada Presiden Anwar Sadat mengenai
ciri-ciri orang yang layak untuk melantik Syeikhul Azhar. Rentetan daripada itu, orang ramai  beranggapan
beliau menginginkan jawatan tersebut. Lantaran itu demi membuktikan keikhlasan beliau mengeluarkan
saranan itu maka terpaksa beliau menanggalkan pakaian al-Azhar yang disayanginya.
 
KAHWIN DI USIA MUDA
 
 Beliau pernah bercerita bahawa  beliau berkahwin sejak di Ibtidaai Azhar lagi iaitu sebelum
memasuki Maahad Thanawi Al-Azhar. Ini kerana semasa beliau berada di rumah sewa penempatannya di
Kaherah, tuan rumah tersebut mempunyai seorang anak perempuan dan meminta beliau mengajarkan
anaknya tersebut. Suatu hari ketika beliau mengajar anak perempuan tersebut, datang ayahnya dari kampung
berziarah dan mendapati mereka berdua di situ. Meskipun ketika itu beliau masih di alam remaja tetapi atas
dasar menjaga diri dan menjauhkan beliau dari bahaya fitnah maka setelah beliau pulang ke kampung,
ayahnya terus melangsungkan resepsi perkahwinannya. Itulah qudwah terbaik yang ditunjukkan oleh seorang
ayah yang prihatin menjaga kemaslahatan agama anaknya, yang berpandangan jauh dan kuat memegang asas
agama dan benar-benar mentauladani sunnah rasul, meskipun Syeikh Sya’rawi belum berhasrat untuk
berkahwin lagi ketika itu.
 
 AKTIF BERPOLITIK
 
 Beliau bukan sekadar mengajar dan menyampaikan kuliah ilmu begitu sahaja tanpa melibatkan diri
dalam arena politik. Diceritakan ketika beliau menjawat jawatan sebagai Menteri Wakaf, beliau telah
menempuh pelbagai pertarungan dan pertembungan sengit dengan anggota tertinggi yang cuba menguasai
Kementerian Wakaf akan tetapi beliau berjaya menyelamatkan situasi. Antara sebab perletakan jawatan
beliau tersebut ialah kerana bantahan beliau terhadap undang-undang Hal-Ehwal Syakhsiah Mesir.
 Beliau juga pernah dipenjarakan selama sebulan akibat mendeklamasikan puisi yang mengandungi
kemarahan terhadap perkara yang menimpa ke atas Mustafa Nuhas di Majlis Memperingati Saad Zaghlul.
 Pernah diceritakan ketika beliau berada di Arab Saudi sekitar tahun 50 dan 60-an beliau mendengar
keinginan Raja Arab Saudi ingin mengubah kedudukan Maqam Saidina Ibrahim a.s. Lantas beliau
mengutuskan surat kepada raja tersebut dengan mengatakan bahawa setiap benda yang suci di dalam tanah
haram mestilah berada di tempat asalnya kerana  sesungguhnya  benda ibadat itu dari ibadat.
 
Pada malam upacara mengucapkan takziah di atas kematian beliau, penulis sempat hadir di majlis
tersebut yang diadakan di perkarangan Masjid Hussain. Turut hadir di majlis tersebut ialah Syeikhul Azhar,
Menteri Wakaf, Mufti, Perdana Menteri Mesir, para masyaeikh dan pensyarah-pensyarah al-Azhar, para
pelajar dan orang ramai.
 Syeikhul Azhar Dr. Muhammad Sayyid Tantawi di dalam ucapan takziah beliau berkata,:
Sesungguhnya tiada bahasa yang mampu dan cukup untuk menggambarkan kesedihan yang dirasai atas
pemergian beliau yang menyelubungi dunia dengan ilmu Islamnya yang bermanfaat sesungguhnya beliaulah
ikutan kita dalam akhlak ”.
 Mufti Mesir di dalam ucapannya berkata,: “ Imam kita ini adalah mujaddid. Mempunyai budi pekerti
dan sopan santun yang baik Beliau merupakan mujaddid yang tidak mengenal erti putus asa. Beliau sentiasa
ikhlas kepada Allah dengan ilmunya dan amalannya. Tidak takut dengan ancaman mahupun dugaan. ”
 
PUNCA DERITA DI AKHIR HAYAT
 
 Ketika disoal punca beliau mengidap lelah tersebut beliau menjawab,: “ Hal ini berpunca daripada
kesan merokok satu ketika dahulu dan pencemaran udara yang berlaku. Namun begitu, pendapat beliau
mengenai rokok tetap tegas,: “ Merokok haram selagi mana membawa mudharat. Sekiranya ada yang
mengatakan ini adalah adat kehidupan yang mesti, bagaimana pula ada yang boleh hidup tanpa merokok !?. ”
 
Kini Maulana Imam asy-Syeikh Muhammad Mutawalli Sya’rawi telah pergi buat selama-lamanya.
Pemergiannya telah meninggalkan pelbagai khazanah ilmu yang perlu dipelajari seperti kitab-kitab tafsir
beliau,  ‘Faidhul Rahman Fi Mu’jizatil Quran’, ‘Fatawa Kubro’ dan lain-lain lagi.
 Semoga rohnya dicucuri rahmat oleh Allah dan ditempatkan di sisi para auliyak Allah dan para
kekasihnya..................Amin.
al-Fatihah......
 
Antara Himpunan Fatwa Syeikh Sya’rawi
 
Soalan: Apakah hukum bersalaman dan memegang tangan perempuan ?
 
Jawapan : Apa perlu itu semua ?  Sesungguhnya Rasulullah s.a.w iaitu orang yang memegang amanah
ummah ini dan juga seorang rasul yang mana dirinya mestilah lebih diutamakan oleh orang-orang mukmin
lebih daripada diri mereka sendiri, ketika dalam Perjanjian Aqabah baginda telah bersalaman dengan orang lelaki
dan ketika berbai’ah dengan perempuan baginda hanya memadai dengan menerima bai’ah sahaja. Syeikh
Sya’rawi juga berkata ketika menolak dakwaan orang-orang yang mengatakan bahawa bersalaman dengan
perempuan adalah darurat yang sudah menjadi adat ! Sesungguhnya perkataan sedemikian menepati
sesetengah pendapat ulama yang mengatakan kita wajib hidup dalam keadaan semasa. Sepatutnya apa yang
mesti mereka sebut ialah kita mesti menghidupkan agama kita.
Soalan : Apakah nasihat  Imam kepada anak-anak muda sekarang secara umum ?
 
Jawapan : Saya menasihati mereka dengan mengajak mereka meneliti kisah-kisah orang yang
berpaling dari agama Allah Ta’ala, mereka ini begitu masyhur. Cuba perhatikan di manakah mereka
mengakhiri hidup mereka ? Adakah mereka mengakhiri hidup mereka dengan menjauhi diri dari agama
Allah ataupun mereka mengakhirinya dengan kembali kepada agama Allah Ta’ala. Jawapannya mereka
mengakhiri hidup mereka dengan kembali tunduk kepada agama Allah. Tetapi siapakah yang dapat
menjamin bahawa umur terus berpanjangan hingga menjamin  kita untuk menuju kepada rahmat Allah
Ta’ala. Oleh kerana itu mestilah kita menuju kepada Allah selalu.
 Orang-orang yang berpaling dari agama Allah akan  mengakhiri hidup mereka dengan kembali
kepada agama Allah Ta’ala. Sesungguhnya mereka tidak mendapat kerehatan melainkan kembali
mendampingi Allah Ta’ala. Dan tanyakan kepada mereka siapakah yang akan menjamin untuk mereka
terus kekal hidup hingga membolehkan mereka untuk bertaubat kepada Allah.s.w.t.
 
Penterjemah Nik Ibrahim
Olahan bahasa Mirhas
 
 
Home
MKKK all right reserved 1999
Created by WildaniansCopyrightCreative
1