SAAN NGA ABALBALAY NI AYAT

AY-AYATENNAK, KUNAM, Sadiri? Did I hear it right? Come again, please?" Nagballikid, intukolna ti sikona iti darat ket sinangona ni Sadiri a nakadikkumel iti abayna.
"Ay-ayatenka a talaga, Janet..."

Nagkatawa ni Janet. "Are you sure? Wenno pudot la dayta? Revealing kad' la unay `ya `toy two-pieceko? Wenno romantiko la unay `ya ti rabii iti daytoy a beach with the full moon?"

Kinita ni Sadiri. "I said I love you, Janet. And I mean it." Nangala iti nakalata a beer iti ice box. Linuktanna. Limmidok. Imbulonna iti pumait a raman ti beer ti maysa a dagensen iti barukongna a dina matukod, dina maawatan.

"C'mon, gapgaputa la idiay cottage, ammok nga stylemo la dayta nga aglambing, pare ko!" kinuna ni Janet. Adda panuron ti timekna. Nagilad manen iti darat. Dimmuprak ti angin ket simmalpa dagiti babassit a dalluyon nga immapros sa nagpasag iti sakaanan ti balasang.
Limmidok manen ni Sadiri iti petpetna a beer. Inabalbalay dagiti ramayna ti wangawangan ti lata. Idi kuan, kinunana: "Janet, I mean it."

"Nonsense, Sadiri. Dika man aginkokorni. No kayatmo manen, do it right away. Mabaduyanak man kadagiti tignay ken sasawem. Ita man pay!"

"Ngem mariknak a talaga, Janet: this is love. This," indagsenna ti balikas a this, "is love. I'm sure of it."

Nagkatawa ketdi manen ni Janet, kasla manglalais a katawa. "Love?" Nagsikig, pinarimrimanna ni Sadiri. "Look here, Sadiri: kaano pay a nasursurom ti agayat?"
Immanges iti nauneg ni Sadiri. Immigup manen iti beer. Napaiten ti beer, kurangen ti lamiisna. Ngem tinilmonna latta.

"Honest, Sadiri," minatmatan ni Janet. Maysa a matmat a kasla mangrukrukod, mangbagbagtin. Idi kuan, kinunana: "Denggennak, Sadiri. Ket bay-annak a mangiprangka iti ammok kenka: kaska la ubing a maag-agawan iti abalbalayna. A no madlawmo nga apalan wenno agawenda ket umingarka. And know what? Mabalin a kunaem nga ay-ayatennak gapu ta maysaak met nga abalbalaymo. And this is what we're doing--playing your kind of game."

Di naguni ni nagkir-in ni Sadiri iti panagtugawna iti darat. Lallalo a pinalidem ti nabessag a gangat ti bulan ti rupana.

"Love, love is what we make it," indayyeng ni Janet. Timmakder. Sinangona ti baybay. Dinupir ti suabe nga aplaw ti angin ket naisaruag iti likudanna ti atiddog a buokna. Nalukasan ti tinubtubay a pakabuklan ken proporsional a tayagna a kagkagkagan ti kabus. Timmangad. Pinerrengna ti bimmigao a bulan. Agkaduata, kas man kunkuna ti bulan ken ni Janet.

Janet, denggennak koma, denggennak, pangangaasim! idawdawat ti nakem ni Sadiri. Iti likudan ti langeb iti rupa ti baro, sirsiripenna ni Janet iti sellag ti bulan ken iti alinaga dagiti gumawgaw-at a silaw ti San Fernando, ti Poro Point, dagiti mangngalap iti baybay: tungtung-edan ni Janet ti bulan, makiin-innisem itoy--kas man makitultulag, makibinbinnurtia iti bulan. Janet... Janet...

Nakakidem, umis-isem latta, ingngato ni Janet dagiti imana ket inrakusna iti angin. Idi kuan, in-inut a pinagsinnabatna, pinagkinnurusna dagiti takiagna nga inyarakup iti barukongna.

"Lamminennakon, Sadiri. Inta ketdi aginudo idiay cottage," inyawisna iti baro.
"Janet, dimo kadi patien?"

"Stop it, Sadiri. Let's enjoy the night, the cold, the moon--the full moon over the most romantic beach of La Union..."

Bullshit, Janet, listen to me! inyikkis ti kaunggan ni Sadiri. Kinupilengna ti lata ti beer iti dakulapna sana imbarsak ti kadaratan. Inarakup ti agsublisubli a dalluyon ti kuppit a lata, inakupna iti ikut ti baybay--kas iti panangarakupna no kua ken ni Janet no bukodanna daytoy, kas iti panangyagus no kua ti riknana iti rikna ti balasang iti batokenda a tukot ti ragsak ti lantip-puso iti liweng ti pannakapnek.

"Janet," kinuna manen ni Sadiri. "Look, I'm serious when I say I love you. I mean it and please, believe me!

Ngem kinatawaan manen ni Janet. Napigpigsa. Nagwingwingiwing. "You're funny, Sadiri!

ITAY PAY A MULMULENGLENGAN ni Sadiri ti computer a sangsanguenna. Awan sarday ti panangkirkirem ti agur-uray a cursor iti monitor. Iti lawlawna, naarimbangaw ti tugkik ken pisel iti keyboard ken klik-klik iti mouse dagiti kaduana nga estudiante iti computer room.

Awan bibiang ni Sadiri no dina malpas nga i-debug ti programa nga imbati a paaramid ti instructorda. Kasla adda pay la iti daydiay a beach, idi naminsan a rabii a kabus, a nakaangayan ti night swimming party ti campus organization a pagopisialan ni Janet. Isu ti partner ti balasang. Kasla adda pay la a katkatawaan ni Janet, idinto nga agpakarigaten ti nakemna a mangikalkalintegan iti riknana, iti ayatna: Na-realizekon, Janet, ayat daytoy. Wen, diak a talaga ma-define what this is. Ngem adda pammaneknekko: my very self. Saanak a sigud a kastoy, Janet. I'm really in love! And with you!

Is-iseman, ngilngilangilan laeng ni Janet: In love, ha? In love kanon ti number one playboy iti campus! Corny! Ha-ha!

Di ikaskaso ni Janet ti riknana. Ay-ay-ayamen met ni Janet? Bullshit! Nagpatangken ti pangal ni Sadiri, kinemkemna dagiti dakulapna ket naram-edanna ti keyboard. Nagan-anit-it ti computer, ket timpuar iti monitor, a kas man pangsair ken ni Sadiri: Bad command or filename.

Hear this, Sadiri: Don't nag me. Ammom met a diak mamati iti ayat-ayat a kunkunam. Kangrunaanna, ammok a nakarkaroka a di mamatpati iti ayat-ayat. Ket sawem ita nga ay-ayatennak ket pilitennak a mamati. Kasano, kasanoak a mamati, Sadiri?

Ket nangalapkap ni Sadiri iti sungbat: Mamatiak itan iti samay ti ayat, Janet. Ammom kadi nga indispatsakon dagiti flingsko in and outside the campus? Sika laengen ti kayatko a makita, makadua, makadenna-even for ever! Ket imbagana aminen ken ni Janet: a kadagiti amin a babai a nakarelasionna, ni la Janet ti pakariknaanna iti kastoy a panangipateg, panangilala, panangidaduma. A ni Janet ti ikallaysana. Pagduaduaan kad' pay nga ayat dayta?

Ngem no apay a katawaan latta ni Janet: Ti ammok, we have each other to define what this relationship is and for. We are enjoying, di kadi, Sadiri? Nga uray awan ti madakdakamat nga ayan-ayat? Nga awan makuna a commitment--we are free!

Napakidem ni Sadiri. Sinarapana ti mugingna. Iti alintataona: Ni Janet: agtaraytaray iti kadaratan a mangas-asak kadagiti babassit a dalluyon; nakadata iti darat, nakadeppa a kasla mangar-arit iti nakamulagat, kasla aggartem a bulan. Naparukob ni Sadiri ket napandaganna ti keyboard. Naganit-it manen ti computer ket limtaw iti monitor, a kasla panglaisna ken ni Sadiri: Not ready reading drive A; Abort, Retry, Fail? Bagbagaanna ni Sadiri. Sinaksakanna iti diskette ti disk drive A ti computer. Tinalmeganna ti letra "R" iti keyboard. Ngem: Data error reading drive A; Abort, Retry, Ignore, Fail? Tinalmeganna ti letra "I." Ngem: General failure reading drive A; Abort, Retry, Fail? Karkaritenna ni Sadiri.

DAYTA, DAYTAN TI kunkunak kenka, pards! Ha-ha! Abalbalayemto met ngamin ni ayat. Ita, abalbalayennaka metten! See? Kunakto pay a nakasarakkan iti katutopam iti daydiay a Janet! Ups, di latta maisiut, a! Bagim, Sadiri."

"Ukinnam, Ronnie, ba'am `ta kantiawmo," kinuna ni Sadiri iti gayyemna inkurikorna ti takona iti blue chalk sana rinukoban a sinirig ti tiruenna a bola. "Tulongannak ketdi. Talaga a sabalin daytoy. And I don't care, agayatak a talagan. And I'm willing to change to prove a napudno ti intensionko." Tinugkikna ti mother ball, naisiut ti tinirona ngem nayabut met ti mother ball.

"Okey, ngem saan a problema no talaga nga ay-ayatem ni Janet. Panagkunak, ti ammuem ket no ay-ayatennaka met ni Janet, pari!" Pinagsasaruno ni Ronnie nga inyabut dagiti nabati a bola iti billiard table.

"Kasano nga ammok? Torture daydiay a babai. Isu pay la ti nasarakak a kasdiay. Weird, pari! Ngem no apay nga isu ti kayatko, diak ammo. I'm only sure of one thing: nga isu ti pakariknaak iti kastoy--iti ayat--iti laksid ti dina koma pannakaikari iti sapsapulek a dream girlko."

"A daytay koma nakaem-emma, super konserbatibo a babai a pagrigatam iti uray mano a tawen nga armen? A no agayat ket siksika laeng iti agnanayon? Ha-ha!"

"Isu ngarud a nakirelasionak iti adu a babbai tapno masarakak.

"Ket amin nga inaremmo, naalam nga awan rigatna? Kasano met ket sikat a varsity player, Mr. University, Mr. Pogi ti agarem, sinno a babai aya ti di agkulibagtong ti pusona uray kirmam laeng? Ngem in a way, mayatak lattan a para kenka ni Janet. Bagaykayo met, di ngamin? Kakorkorona a Miss Intrams ken Miss University, lider-estudiante, masirib.

Wen, agkabagayanda siguro a talaga ken ni Janet. Magustuanna unay ni Janet. Saan la nga iti pisikal nga aspeto. Adda pay naun-uneg, nasiksiken a gapu. Dina maipalawag. Ngem kapkapnekanna nga ayat. Ta saan la a passing fancy ni Janet, saan la a parausan; saan, saan, dina kayat a panunoten ti kasta ken ni Janet--tagipatgenna ni Janet, ilalaenna. Ket patienna nga ay-ayatenna ni Janet. Akuenna nga agayaten kalpasan ti nabayag met a panangdisdiskubrena no ania ti ayat, no kasano, no apay.

Transfer student ni Janet manipud iti maysa nga kolehio idiay Laoag City a yanda. Immakar iti maysa nga unibersidad ditoy San Fernando ta as-asideg iti Bangar a yan ti balo ken awan anakna nga ikitna a nangala kenkuana. Nagproblema kano ti pamiliada. Nagbabai kano ti amana idi nagabrod ti inana. Bimmales kano ti inana ket nakilalaki met. Agingga a nagsina dagitoy ket nabaybay-anda ni Janet a maymaysa nga anakda. Accountancy ti kurso ni Janet ket sumagmamano a minor subjects ti nagkaklaseanda ken ni Sadiri a mangal-ala iti computer science. Agpadada a senior students.

Damo pay laeng, saan a nailibak ken ni Sadiri ti dakkel a panagkursunada kenkuana ni Janet. Ammona lattan, nasanayen kadagiti adu a babbai a pasalsali ken aglagudlagod kenkuana a sisasagana a sumurot agingga iti kama. Ket ammo lattan ni Sadiri a saan a naiduma kadakuada ni Janet.

Ngem adda ngamin dagiti nakaisaluminaan ni Janet a natakuatan ni Sadiri.
It's just something, kunaek siguro nga attraction, Janet, ngem I feel, tinamaanak kenka, damo a banatna idi iti balasang.

Really? Ngem ti ammok, kas nadamdamagkon ken maobserbarak, dimo kano patpatien ti ayat-ayat. Kasano a natamaanka kaniak?

Basta mariknak a kayatka, Janet. I like you.

Corny ngamin met no 'I love you' kunkunam pay laeng, 'nia? Ngem frankly, I like you also, Sadiri. Don't worry, not necessarily a love ti kayatko a sawen. Ta ammok ket nga allergicka itoy a banag. Ta actually siguro ket agpadata iti panirigan a no agkinnayat ti maysa ken maysa ket saan a masapul nga adda pay laeng love. Because love is selfish and imprisoning, it demands only the two of you in a relationship.

Okeyka, Janet!

Saan a pakawanen ni Sadiri dagiti kakasdiay a gundaway. Game daytoy a babai, kinunana, tripna ti aglang-ay, well, pabus-oyan!

Ngem saan a ninamnama ni Sadiri nga isu ti umuna a lalaki ken ni Janet.

B-Birhenka pay laeng, Janet? Apay a pinatgam a tulawak ti dayawmo? Nakunana idi. Ti ammona, ni Janet ket kas met la kadagiti babbai a naglabasen kenkuana.

So what, Sadiri? Kasual la idi a kuna ni Janet. It's all right. And why mention that silly, corny word 'dayaw'? Apay, no na-devirginize kadin ti babai, napukawen ti dayawna?
As far as I know, yes.

Nababa a talaga ngarud no kasta ti tratom iti babai. They're just a plaything. No wonder nga awan ti love a mariknam iti relationshipmo iti babbai. Dimo ida dayawen. Ta siguro ket virginity laeng ti sapsapulem. Ket no saanen a birhen a naalam, they're not anymore worthy of your attention and care.

Janet, ti ammok, kapatgan a possession ti maysa a babai wenno balasang ti virginityna. Ket no napukawnan daytoy, kasla napukawna metten ti aminna ket awanen maipagpannakkelna.

Hey, you're talking, Sadiri. Ngem ammom kadi ti lawlawatem? Apay ngamin a patiem a babai laeng ti pakayaplikaran ti kinabirhen ken saan a kinabirhen? Why not so in man? No adda kinababai ti babai, adda met kinalalaki ti lalaki. Agpadada nga addaan sex organs, di kadi? Ania kadi ti nagdumaan ti buto ken ti uki with regards to fucking? They both have the right to fuck and to be fucked! So, adda met virgin a lalaki, adda met garampang a lalaki, adda met puta a lalaki!

Ngem sabali ti lalaki, Janet, awan mapukaw kenkuana. Ti babai, adu, adu ti pukawna.

Aw, shit, no adda man ngarud mapukaw iti birhen a babai, kasta met ngarud iti birhen a lalaki! Ngarud, malaspag met, malasang met, maawan met ti 'dayawna!'
Janet, please, dita koman pagsupiatan dagita a banag.

I'm just clarifying things, Sadiri. Ta saanak a basta nagpaikama, or rather nakikama, kenka.
Immisem ni Sadiri, bangbangir. Anyway, typeko dayta a personalitym, Janet. Of all the women I knew, sika laeng ti kasta. Ngem ti diak mautob ita, with all my reputation, apay a siak ti pinilim a nakikamaan a kunam. Idinto a nagadu dagiti agar-arem kenka, dagiti mangyar-arungaing iti ayatda.

Kunaenta laengen nga aksidental. A sika laeng ti umuna a padasko. Ngem siguro, not necessarily the last. In a way, dika kadi maragsakan ta sika ti nakauna kaniak?

Koma nga agpayso. Ngem no apay nga awan pride a narikna idi ni Sadiri iti bagina. Kinapudnona, dina pay naitured nga inlastog kadagiti barkadana nga isu ti nakauna iti baro a campus queen a surotsuroten itan dagiti lallaki iti unibersidad. Adda kasla guilt a mangyagyagyag kenkuana. Saan met siguro a gapu ta isu ti nakauna ken ni Janet. No patienna a ma-guilty gapu itoy, adayo nga ayat ti mariknana, sidir la ti konsensia. A, ngem ipettengna nga ayat ta itan dinan pampanunoten no birhen man ken saan a naalana ni Janet. Basta ti ammona ken patienna: agayat ken ni Janet--siasino man daytoy!

INDAYAL MANEN ni Sadiri dagiti numero iti telepono ti kasera. Inyiddana iti sopa ti panagurayna iti sungbat ti awagna.

"Bullshit, Sadiri, kunak met a dikan kayat a kasarita! Agpakaturogka wenno ibitinkon `toy awditibo?" Makaluksaw ni Janet. Itay pay malem a tawag a tawag ni Sadiri iti apartment a pagdagusan ni Janet. Agalas onsen iti rabii.

"Ammok a dimo maaramid. Ammok nga adu ti ur-urayem a sabali a tawag."

"Damn it! Kunak met nga awan bibiangmo kadagiti aramidko, Sadiri! Awan karbengam kaniak. Look, nobianak kadi? Awan saritaanta a kasta!"

"Ngem masaktanak, Janet. Diak maawat a makikuykuyogka pay la iti sabali a lallaki besides me. Ay-ayatenka ngamin. Stop playing, please stick with me."

"To hell with love, your selfish love! Ania komat' sapulem pay, nawayaka kaniak iti uray kaano ken sadino. Ken ipalagipko manen a saanak a kas iti pampanunotem. Uray no kastoyak a liberal ti pampanunot ken gunggunayko--sika pay laeng, agingga kadagitoy, ti lalaki a nakakuti iti bagik!"

"Awan iti dayta a banag ti kayatko a satisfaction, Janet. Kayatko nga aminem nga ay-ayatennak met ket agtalnatan para iti maysanmaysa."

"Actually, I'm tired of those ayat-ayat things, Sadiri. Kayatko a sardengantan daytoy. Putdentan ti no aniaman nga adda a relasion between us!"

"Janet?"

LIKLIKLIKANEN NI JANET ni Sadiri. Dinan kayat a sanguen wenno kasao ti baro. Nadumaduma a lallaki ti makitkita ni Sadiri a pakikuykuyogan ti balasang. Kas man igaggagara ni Janet a saktan ni Sadiri.

Rinikna ni Sadiri. Nasaem para kenkuana ti kasla panangabalbalay ni Janet iti riknana, ti panangbarengbareng daytoy iti ayatna. Saan ngamin a sanay a mapasakitan. Gapu ta buridek ken adda bassit kayada iti biag, spoiled nga anak, maited amin a kayatna. Indakdakkelna dayta a galad. A no ania ti kayatna ket maalana. No asino ti makursunadaanna, tinnagenna. Ket ita, adtoy ni Janet: kasla narba amin a pridena. Isu pay met ti ikastoy ti maysa a babai--isu nga am-ammo a nasiglat, malalaki iti babai. Ngem sabali, sabali ngamin ni Janet. Wen, idi damo ipatona a maysa manen kadagiti babbai nga abalbalayna a no maumaannan ket bay-annan. Sabali ni Janet: isu laeng a talaga ti nakariknaanna iti kastoy--iti ayat.

CHEER UP, PARI SADIRI! Adda good newsko!" kinuna ni Ronnie idi sarungkaran daytoy iti kaserana. Nadanon ti gayyemna ni Sadiri nga agpuppupok iti kuartona, agin-inum, agpaspasanaang.

"Ukinnam, pari, `maynak man kantiawanen? Ibagam kadi no asino manen ti nakitam a kadua ni Janet?"

"Relax, pari, please listen! Adda naammuak maipapan ken ni Janet manipud iti maysa a reliable source..."

NALADAWEN A MALEM. Addada ken ni Janet iti parke iti turod, iti yan ti Provincial Capitol, a tumannawag iti pakabuklan ti San Fernando. Impakaasi ni Sadiri nga agkita ken agsaritada uray iti maudin a gundaway ket pinatgan met ti balasang.

"No ania ti ibagam , Sadiri, sawemon. Adda dar-ayak a party no madamdama, diak kayat ti ma-late." Ay-ay-ayamen ti pul-oy ti atiddog a buok ni Janet. Dagiti tsinita a matana, nakaturongda iti laud, iti baybay a mangal-alun-on iti init--kas man kitkitaenna, birbirokenna sadiay ti maysa a kinapudno.

Di nagtagari ni Sadiri. Minatmatanna laeng ti balasang. Nakaliklik dagiti mata ni Janet. Kasla adda kayatna nga ilemmeng, ilibak.

Ulimek.

"Sadiri, say it or I'll go." Ket nagbaw-ingen ni Janet a mapan.
Di simmungbat, matmatmatan latta ni Sadiri ni Janet.

Awan tagari, tinallikudanen ni Janet.

"Janet, apay pay laeng ngamin nga inaramidmo ti kasdiay?" kinuna ni Sadiri idi makatallo nga askaw ni Janet. "Apay nga ilibakmo ti nasged a pammatim iti ayat? No talaga nga eversince ket ammom, siguradom nga ay-ayatennak?"

Nagsardeng ni Janet a magna.

"Dita koman parigaten ti bagbagita, Janet. Sardengantan daytoy nga ay-ayam. Saan nga abalbalay ti ayat." Inasitgan ni Sadiri ti balasang.

Sinangona ni Janet. Nakadumog. Inakbayanna. Intangwana ti rupa daytoy. Tumtumrem ti lua ni Janet.

"Janet, damoka pay la a makita, ammokon a sika ti sapsapulek ket inkarik a paayatenka. Dimo kadi aya ammo nga uray agparintumengak iti sakaanam ken agurayak iti adu a tawen, ayatennak laeng? Ket saan koman a masapul a nagpammarangka pay a kas game ken playgirl a ti la pakikuykuyoganna a lallaki ken di mamatpati iti ayat-ayat tapno laeng mayatadayka kaniak ket mapansin ken patolanka. Saan koman a nasken a sinuboknak."

Aglulua, immarakup ni Janet. " Sadiri, I love you! I love you!" Immudumodna ti rupana iti barukong ni Sadiri.

"Now, I hear that, Janet. No siak ngay met ti agkuna nga `I love you,' dimo pay la kadi patien?" Inam-amloy ni Sadiri ti buok ni Janet.

Nakapimpino a kuddot iti bakrang ni Sadiri ti sungbat ni Janet. Iti laud, indulinen ti baybay ti init. Nagpadlaw ti bulan-laud ket insaknapna iti aglawlaw ti nalanay, kasla manglalailo, nalamiis a lawag.

» Lailo Romances, 19