sinurat   akda 

 » DANIW : POETRY

 » SARITA : KUWENTO

 » SALAYSAY : SANAYSAY

 » KDPY : ATBP

 »
URNONG : KALIPUNAN

 »
MANNURAT : MAY-AKDA

 »
GUMIL



«home»
«notes/updates»
«downloads»
«guestbook»
«ilokano forum»
«ilokano links»
« sarita : roy v. aragon »

TI AGIWARWARNAK

DIAK NINAMNAMA a paayennak ni Mr. Taquintic. Kasla naikulbo a namimpinsan amin nga arapaapko iti imbatadna.

"This is a real scoop," kinunana ti boksitan, babek ken agkalbon nga editor/publisher iti manuskritok. "Ngem ditay mabalin nga ipablaak daytoy artikulom, Sadiri. It contradicts our policy!"

"Ngem sir, daytoyen ti tagiurayko a gundaway nga inkarim!" kinunak. "Besides, daytoy ti kinapudno! Nasken a maammuan dagiti maseknan! Uray la kadin iti inside pages ti pangikkantayo, sir."

"No. We are dependent kadagiti sponsors ken agan-anunsio kadatayo..." Insublina ti artikulok.

"Sir?" Pinerrengko.

Nagtungtung-ed. "Pinabus-oyankan iti five consecutive issues iti front page series ti investigative reportmo iti dayta nga estoria. Now, that's enough. Saan a mabalin nga ipalgaktayo dagiti maseknan."

"Ngem, sir," indawatko latta, "ad-adu nga amang dagiti madaksan."

Nagwingiwing ni Mr. Taquintic. Nagsindi iti nangina a tabakona.

"Naganuska pay, Mr. Taclin. Adu pay ti rebbengna a sursuruem iti lubong ti pagiwarnak. Saan a bin-ig a panagsuratan daytoy. Uray pay ipagpampannakkel ti mastheadtayo a datayo ti exponent wenno advocate ti kinapudno, we are not concerned with the truth at all--masapul nga ad-adda a tamingentayo ti sasaadentayo iti industria. This is business and we are in a competitive world."

Inuyosna ti drawer ti lamisaanna. Adda inyaonna a nabussog a sobre. Inyawatna kaniak. "Sagut kenka ti ABC Auditing Co. a kayatmo a kalabanen, Sadiri."

Minatmatannak ti editor a nakaim-imas ti panagsusopna iti tabakona.

"Rugi pay laeng ti seriesmo, kinontakdakon because they expect you to expose them. Ngem intuloyko ti reportmo ta kayatka a tulongan iti ambisionmo, Sadiri. But now, I must prevent you to name names. Maawatannak met koma. Tulongannak met."

Indissona ti sobre iti lamisaan idi diak awaten.

"You can still push your ambition with us," Tiningigannak a kinerman. "Ammok ti tuntuntonem: fame--to be a famous journalist. Well, uray sinno nga agdadamo wenno agtutubo nga agiwarwarnak ket dayta ti arapaapna. Ngem imposible a magun-odmo no ipapilitmo ti kayatmo. It's useless to talk of ideals and principles here, Sadiri. Now, kayatko a makikaduakan. Take this, pakauna laeng daytoy. And lets have a deal: mangaramidka iti estoria a pang-whitewash iti kaso ti ABC!"

Immulo ti darak. "I'm sorry, sir ngem diak maawat dayta. Uray pulpolak laeng a reporter, adda respetok iti propesionko." Indalimanekko ti artikulok iti folderko ket timmakderak.
"Please, wait a minute, Sadiri." Inyarsangnna ti rungrongna. "Ammok nga iruarmo nga iruar ti exposém. Ngem mapaayka."

Rimmuarak iti opisina ti editor/publisher. Sinabetnak ni Angel, ti maysa kadagiti deskman a kasingedko. Inawisko iti canteen.

"Kunakto met!" Nagsanamtek ni Angel idi maammuanna ti amin. "Pinalagipanka ngem dinak met inkankano. Siempre, it would be unwise nga ibulgar ti mismo a diariona ti dakes nga aramid dagiti mangbibiag kenkuana. I told you, saan la a permanent advertiser ti ABC Auditing Co., klientena pay. Ken sister companiesna ti dadduma a full-page advertisers. Awan labanmo kadakuada. Nakiay-ayamka la koman!"

Inibusko ti iced teak. "Diak mairusok, Angel. Narugiak met laengen, ituloyko daytoy. Saanen a break ti tartarigagayak. Kaasi dagiti biktima, naammuak ti kinapudno ket nasken a maammuan ti kaaduan!"

Nagngilangil ni Angel. "Isarsarakmo ti biagmmo, Sadiri! Better forget it! Maysa pay, awanto met la mamaayna uray rummuar dayta ta sumagmamano a politiko ti stockholders iti ABC Group of Companies. Awanto met la ti maaramidan dagiti maseknan nga agtuturay!"

Agtallo a tawenko pay la iti pagiwarnak. Damok ti nagpaay a reporter iti maysa a weekly iti Nueva Vizcaya, ken kas editorial assistant iti monthly magazine ti maysa nga ahensia ti gobierno, kasta met iti journal ti maysa a dakkel a banko. Idi kuan, nakastrekak a correspondent ti probinsiami iti maysa a biweekly regional newspaper. Makatawenko dita saak naala a reporter ken feature writer iti national daily ni Mr. Taquintic. Awan ti masnop a beatko ta kukua dagiti star reporters ni Mr. Taquintic dagiti napipintas a puesto.

"Agan-anuska," panglanlana ni Mr. Taquintic. "Strive harder and I'll give you a good break. Anyway, you're making it better. Keep it up!"

Ammok a mamatin ti editorko iti kabaelak ngem saan a kumbinsido daytoy iti prinsipiok ket dagiti staffwritersna ti pangitaltalkanna kadagiti major news coverages.

Inkagumaak ti bukbukodko a panagimbestiga ken panangtakuat iti scoop news. Agingga a nai-featureko ti pannakabiktima ti maysa a dakkel a banko iti illegal wire tranfer of accounts. In-tip daytoy kaniak ti maysa a dati a kaklasek nga empleado iti nasao a banko. Kayat nga ilimed ti manarawidwid iti banko ti pannakapukawda iti sumagmamano a pulo a milion a pisos.

Nagustuan ni Mr. Taquintic ti damag ta saan a kadawyan ti kasta a krimen. No adda man, kalkaluban dagiti maseknan ket bukodanda a risuten. Ket tinudingannak a mang-fallow up iti development ti kaso. Inikkannak iti espasio iti front page para iti reportko. Inkarina a no makatiliwak iti nalukmeg nga ikan, ikkannak iti gundaway a mangsurat iti banner headline.

Naayatanak ta uray no kaskasano, maaramatko met laengen ti inadalko iti panagsukimatko iti kaso. Computer ti kangrunaan a maar-aramat iti krimen ket babaen ti pannaka-access dagiti kriminal kadagiti rekord ti biktima a banko, sakarenda dagiti account numbers ket agaramidda kadagiti dummy depositors a mangkaras kadagiti deposito babaen ti palso nga ATM cards. Dimmawatak iti teknikal a tulong kadagiti am-ammok nga eksperto iti computer. In-inut a na-traceko ti kinaasino dagiti maatap. Naimarangmang iti parupa a panid ti serye ti special reportko bayat ti naun-uneg pay a panagimbestigak.

Ni Libnos, ti kaayan-ayatko nga accountant ken computer programmer, ti immuna a nangballaag kaniak nga awan mamaay ti imbestigasionko uray pay maibutaktakko dagiti maatap.

"Nabayagen nga ammomi iti eksklusibo a Computer Society a nakaikamengak dagiti corrupt computer programmers ken analysts," kinunana idi kiddawek ti tulongna. "Ammok no asino dagiti tiltiliwem, ngem diak maibaga kenka dagiti naganda. They're pioneer employees ket sacred cowsda iti kompania. Justified kadakuada dayta, internal a parikutda ket internal met la a solbarenda!"

"Okey, saanka a piliten," kinunak idi madi latta. "Maammuakto met laenng. Ket paneknekak nga adda met la pakainaiganda kadagiti maiwarwaras a bogus checks, purchase orders, passports ken dadduma pay a balangkantis a dokumento. All in all, they'll be a real big news for me!"

NALAG-AN TI RIKNAK a rimmuar iti warnakan a damo a pagisubsubmiteak iti feature articles idi freelancerak pay. Nabukilad ti suyep a mata ti Intsik nga editor idi mabasana ti artikulok. Inawatna a dagus. Indiayana manen ti panagpermanentek iti pagiwarnakna ngem kunak met a panunotek pay.

Kabigatanna, naiparupa a panid ti artikulok. Iti sumuno a bigat, in-headline ti papel ni Mr. Taquintic ti kinainosente ti ABC Company. Nagaramidak iti follow up ket impanko manen iti diario ti Intsik.

Nalpay ti abagak idi ibaga ti editor nga Intsik a sardengak kanon ti kaso. Awan kanon appealna gapu iti rebuttal ti bangir.

"Now, consider my offer," kinunana. "Ikabilka a correspondent iti Kongreso and at the same time kas kameng ti press corps ti kompadrek a diputado."

No sabali la ngata nga agbibisin a periodista, aglaglagton iti ragsakna. Ngem pinaayko ti offer.

Idi agangay, nag-full page ad metten ti ABC ken dagiti affliliate companiesna iti diario ti Intsik. Sigud nga one fourth wenno one eight page laeng dagitoy. Salbag, inaramat laeng ti Intsik ti artikulok a pinang-blackmail kadagita nga advertisers!

Napalalo ti pungtotko ngem awan naaramidak. Manen, nariknak ti utoy ken pakil. Kastoy kadi lattan? Impauyok iti sistema. Ipalpalanguadda ti kinawaya ti prensa ngem nakabaludda met iti mismo a bagbagida! Dida met mawayawayaan ti akem ken kinataoda iti panangtengngel dagiti bukodda nga interes ken gagem ti sumagmamano a naparaburan!

Sinarungkarannak ni Libnos iti padko iti maysa a Sabado. Imakmakiniliak ti maysa a sarita para iti maysa a nationalist magazine. Sinubliak ti sigud a fortek a fiction ken literary writing.

"Ipaknim pay la dayta ta adda pasken a papananta. Agrelaxka met!"

Inisemak. "Leppasek la biiten daytoy maudi a parapo." Intuloyko ti nagmakinilia.

» Bannawag,

» sarita : kuwento
 
1