Sabiniano Gacias and Elias Cuadro
BIKOL TEXT |
ENGLISH TRANSLATION |
An magna Coadjutores can irosin:
1913-1956
119 Magna
Coadjutores, digdi nadestino,
poon pa can
enot, saro-saroon co;
Padre
Daniel Rivera, Praxidio Peρoso,
Mariano
Flores, iyong ica-tolo.
120
Sinforso Ubalde, Lorenzo Cecilla,
Teofisto
Gonzales, Pedro Rentoria;
Eugenio
Castillo, y Diego Versoza,
Padre Jose
Florin, Ancelmo Borola.
121 Tomas
Avenido, Germiniano Reρola,
Emeterio
Raquem, y Roque Marabella;
Amado
Camaya, na siring man sana,
Lucas de la
Paz y Ancelmo Oliva.
122 Si
Padre Rogaspi, ica-diesinueve,
nagahale
man tolos, sa sopog macuri;
can
patama-tama, sarong Cura digdi,
cadacol na
pirac, gutom na macuri.
123 Huli
can perpetua na economia,
culang an
pagcacan, sobrahon an cuarta;
tacad an
anoman.day magpasobra,
ta mauot an
yaman, na minsan mapasma.
124
Cahorihorihe, bagong tomalicod,
si Padre
Imperial na pading maboot;
tuyong
huminale, huling nasosopog,
en cuanto
sa gawi, ni Padre Calinog.
125
Reverendo Jose Balane an gnaran,
Coadjutor
na padi na catabang-tabang;
Ni Padre
Ofrasio sa pagministerial,
Sa magna
trabajos, sacop nin simbahan.
126
Coadjutor na ini day man nahaloy,
magtao sa
banua can saiyang mission;
huli ta an
sabi, Cura maciadohon,
sa magna
pagboot, day minaoyon.
127
Sominonod naman, Coadjutor Imperial,
Reverendo
George, an saiyang gnaran;
Tubo sa
Irosin asin aquing tunay,
Masonod,
maboot, asin pading tunay.
128
Ica-veinte-dos gabos, nag-coadjutor digdi,
sa herac
nin Dios, day nin nangyari;
magana
bagay-bagay na icasasabi,
contra
ministerial o ibang pasaje.
129 Con
siring an gabos, magna capadian,
Cura y
Coadjutor, na napapalaman;
treinta y
cinco gabos, iyong cabilangan,
setenta y
cinco aρos, edad nin banuaan.
An magna Enot na Nag-eroc na Castila
sa Irosin
130 Asin
an iba pa na masasabi co,
magna
Espaρoles, nag-eroc digdiho;
uya
ilalagda, saro-saroon co,
nagnag-eroc
digdi can enot na tiempo.
131
Antonio Romero, enot na Castila,
Francisco
Mendizabal, iyong ica-dua;
Si Don Jose
Martin, juez can enot pa,
Don
Custodio Dauden, ica-apat sia.
132
Biviano Gonzales, hale sa Mindanao,
nadestino
digdi, juez nin banuaan;
Castilang
madonong, si Don Manuel Igual,
Narciso
Alegre, enot na mayaman.
133
Baldomero Fuentes, sarong comerciante,
cahori-horihe,
sacop ni Alegre;
na siring
man sana, si Jose Bernabe,
asin
nagcapirang magna dependiente.
134 An
gabos na ini, tolos inabotan,
caidtong
Revolucion, sa saindang tumang;
sinda
nagdorolag sa ibang banuaan,
iguang nacabalic,
so iba nagadan.
135
Panahon na ini, dua an natada,
M.
Michelena, hacienda dacula;
may tunay
na agom, sarong Filipina,
iguang
caaquian na daracula na.
136 Na an
ica-dua, German de Ortube,
haloy nang
panahon na nag-eroc digdi;
sarong
Filipina an agom caini,
iguang
tolong aqui, saro an babae.
137 Sinda
extranjero can enot na aldao,
gnonian
tagbanua, sinda gnaning anan;
ciudadano
Filipino na pinatunayan,
iguang
pagmaculog caining banuaan.
138 Ini
manonognod sa magna Castila,
uya
permanente digdi sa satuya;
na an
isosonod, gnaning di mapara,
an bilang
can gabos na daing matada.
An magna Enot na Nag-eroc na Inchic
sa Irosin
139 An
primerong Inchic can aso sitio pa,
asin
inabotan na naguin banua na;
an gnaran
si Ingcong, sia magurang na,
can maguin
boniagan, si Jose Casals na.
140 Igua
siang agom, gnaning Filipina,
na
Casiguranon, magayon na sadya;
an gnaran
si Titay asin ta preciosa,
patin ta
Hispaρo, apellido nia.
141 Iyo
ini an enot, Inchic na mayaman,
may harong
na gapo, can enot na aldao;
sa dapit
iraya, San Agustin gnonian,
alagad nasa
laog caining banuaan.
142
Ica-duang Inchic, iyo si Bundia,
tunay na
pag-apod, magna pag-iriba;
can sia
boniagan, pag-gnaran saiya,
daing iba
cundi, Mariano Buendia.
143 Ini
naregistrar na naguin mayaman,
asin ta
nagdacol an nasasacupan;
igua nin
abaca, cabasan siring man,
patin may
sadiri na magna hayopan.
144 Igua
nin carabao, vaca y cabayo,
asin ta
nagdacol, can taon na idto;
napiritan
sia,pag-agom an tuyo,
asin ta
nagcamit nin pagca-estado.
145 An
saiyang agom, Maria Bayoca,
banua nin
Tabaco, hinalean nia;
can
mahaloy-haloy, nagbolag man sana,
huli can
parawog can naturaleza.
146
Ica-tolong Inchic, pag-gnaran Que Pangco,
an lolo si
Pagna, apg-apod nin tauo;
sarong
comerciante, nag-abot digdiho,
na an
dara-dara, sarong calsonsillo.
147
Naglauig an tiempo, orog na sa yaman,
asin ta
nag-aco na maguin boniagan;
con siring
naliuat an saiyang gnaran,
sa
pagca-Cristiano, si Juan de Guzman.
148 Can
sia boniag na, midbid na can banua,
huli ta
mayaman, iguang icacaya;
iyo nang
pag-isip na mag-agom sia,
caidtong
magayon, Duday Galapia.
149
Naglauig an tiempo, bantog nang mayaman,
minimidbid
sia sa provinciang Albay;
alagad ta
day nin aqui saro man,
iguang
nagcapira, magna inataman.
150
Ica-apat sa bilang, si Inchic Antonio,
na an
apellido, iyo an Navarro;
ominabot
digdi, dati nang Cristiano,
alagad ta
sia, ay sarong soltero.
151
Saiyang conducta,maboot na marhay,
asin ta
balaquid,saiyang camidbiran;
can
mahaloy-haloy, nag-agom naman,
sarong
binibini, Filipinang tunay.
152 An
gnaran can agom, Duday Encinares,
an saindang
union, malinig, matubis;
an prueba
de ello, gnonian namimidbid,
Educacion
Critiana, iyong sinasambit.
153
Magpoon sa aqui, magna macuapo,
matubis,
mabansay, magna hero-hero;
an saindang
yaman, day natatago,
ualat na
pohonan, ay nagtatalobo.
154 Na an
ica-lima, si Alfonso Boncan,
Inchic na
madonong sa sarong pagtaram;
nin huli ta
sia, sa provinciang Albay,
naguin
Escribiente sa magna official.
155
Iguang ualat sia na magna terreno,
magna
heredores nia, igua nin provecho;
nin huli ta
sinda tauong religioso,
inaaco
gnani an pagca-Hermano.
An magna Enot na Pang-Publicong
Catongdan
(Capitan, Teniente Mayor, Juez asin
Cabeza de Barangay)
156 Sa
bagay na ini, iontoc co gnona,
iguang
magna bagay na macaoogma;
na con
masiasat, tauo mararagna,
magna
agui-agui, can panahon una.
157
Caidto can enot, grado nin Capitan,
pinagtatacutan,
bilog na banuaan;
sagcod can
ultimo grado nin official,
minsan
Cuadrillero na siring man lamang.
158 Sa
laog nin harong na nasasacupan,
dian
inoobos, magna cagalagnan;
con
hona-honaon sa sarong pagtaram,
na con sa
Espaρa, an Familia Real.
159
Capitan na enot, iyong namamayo,
an Teniente
Mayor, iyo an Segundo;
na an
lambang saro, doble an castigo.
160 An
mgan Juezes, garong nagcapira,
Juez Mayor
an enot,iyong poon ninda;
Juez de
Ganodo, Juez de Justicia,
Juez de
Policia, asin Sementara.
161
Cabezas de Barangay, igua nin distrito,
iyong
pinagtatawan, can buhis nin tauo;
an gnaran
pagbuhis, ay clasificado,
idtong
sexta clase, halangcao na tauo.
162 Con
may limang pesos icang icatao,
sa arin man
na bagay, di na obligado;
day nin
Polista, sa magna tinampo,
na an
camogtacan, Capitan pasado.
163 An
Alguacil Mayor, patin Alguaciles,
an
namamahala na day nin buhis;
sa Casa
Tribunal, iyong minimidbid,
bilang
cagsadiri nin magna papeles.
164 An
Casa Tribunal, iyong harong nia,
con iguang
criminal, pinag-eentrega;
halancao an
poder, cagsadiri sia,
an cahoy na
Pandog, sa sutil tagama.
165 Na an
cuenta cosog nin sarong banuaan,
Teniente de
Cuadrillero, iyong may cabotan;
igua siang
doce na nasasacopan,
na magna
armado, Cuadrillerong anan.
166 Na an
insignia, sinabing Teniente,
uniformeng
Guingon asin ta may sable;
iguang
Capacete na macawiwili,
tauo
nalolocma, can bagay na ini.
167 Na
siring man sana, an nasasacopan,
Guingon man
na traje,pareho lamang;
igua nin
Espadil na nasa hagcosan,
Capaceteng
simple, pinagtatacutan.
168
Sargento y Cabo, igua nin halaga,
sinda
sinosonod, nasasacopan ninda;
an pagboot
caini, obediencia siega,
huli ta
militar, camogtacan ninda.
169 Na
siring man sana, oficial sa barrio,
padaraog-daog,
catongdan na gayo;
an hale sa
banua, pinagrereparo,
canigoan
sana, an ofrecimiento.
An magna Pang-Domingong Tradicion
170
Daracol na cargo, gnani sa banuaan,
con
minaabot na an Domingong aldao;
con heras
nin pagsimba, tiripon an anan,
asin
mindoloc, harong nin Capitan.
171
Minsan nagbabagting, pasohot sa misa,
dagnan
minaabot, banda nin musica;
mientras na
day pa, tiripon na sadya,
sa tagnod
nin harong, nagseserenata.
172
Mientras nagsasalangle, an Seρor Capitan,
an magna
musico, sagcod may catongdan;
sa tagnod
can harong, naghahalat lamang,
Capitan,
Teniente, nag-oorolay-olay.
173
Pagtogtog remate, gnani nin campana,
magna
Subalternos, canayon an pila;
sagcod
magna agom, apod Principala,
saro man na
grupo, naglalaen sinda.
174
Dagnan matogtog an sarong pasadoble,
na con
paghihignon, ay macawiwili;
dagos sa
simbahan,ogaleng parate,
mayo pa nin
Misa, con day pa ini.
175 Si
magna tucauan sa laog nin simbahan,
na
soro-soronod, an order marahay;
an Seρor
Capitan an nagnegnenotan,
magna
Subalternos, soro-soronod man.
176 Magna
Cuadrilleros, iguang diciplina,
pinamamayohan
can Teniente ninda;
iguang
uniforme,guingon na vestida,
semi-Guardia
Civil,camogtacan ninda.
177 Na
con binabayao, ining Hostiang mahal,
tinotogtog
tolos an Marcha Nacional;
ini sarong
tanda can daculang galang,
Religion
Cristiana, sa puso pagmahal.
178
Dagnan can matapos an Misang tinodan,
magna
Principales, convento maduman;
iguang
conferencia, cooperacion bilang,
an
Cura-Paroco, nagastos nin marhay.
179 Alac,
cigarillo, pinag-oofrecer,
magna
caogmahan na day nin siring;
an magna
musico, naghahalat lamang,
pagpuli may
togtog, punta sa Tribunal.
180 An
magna musico, day sindang bayad,
ta
previligiado,iyo an panagsag;
day
nagbubuhis, day nin quincenas,
day nin
polista, anoman na oras.
181 Diit
na panahon si orolay-olay,
magna
principales,laog nin Tribunal;
namamayo
digdi an Seρor Capitan,
sa daculang
sitial, digdi nagtutucao.
182 Asin
ta masabi na magporoli na,
rogaring na
harong, sagcod sa musica;
sa magna
Domingong aldao asin fiesta,
iyo ini
gabos, guiniguibo ninda.